Zoekplaatje 1650

Zoekplaatje 1650

Inzender: W. Prinsze

Gegevens: De foto is vermoedelijk omstreeks 1920 genomen in een RK verpleeginrichting in Amsterdam. Zie de nonnen.Het zou volgens aantekeningen op de achterzijde het Begijnhof in Amsterdam zijn. Een andere liefhebber/verzamelaar meent zeker te weten dat dit niet zo is. Geen herkenbare detail, en klimop was niet toegestaan. OLV Gasthuis Oosterparkstraat? Welk gebouw is dit?

Datering: circa 1920 Formaat: 95 x 140 mm Extra beelden: vergroting

Geplaatst: 21 september 2013

Reacties op Zoekplaatje 1650
De nieuwste inzending staat bovenaan!

opgelost!

Bejaarden/verpleeghuis Sint Jacob aan de Plantage Middenlaan 52 in Amsterdam

Redactie (): Dit zoekplaatje was even aan mijn aandacht ontsnapt. Ik wilde afwachten of iemand ook visueel bewijs zou aandragen dat dit bejaarden/verpleeghuis Sint Jacob aan de Plantage Middenlaan 52 in Amsterdam is. Ik ben op zoek gegaan in de Amsterdamse beeldbank. Het zonnige hoekje zien we links op bijgaande foto, er zijn dan later balkons in gemaakt.
Website: http://beeldbank.amsterdam.nl/beeldbank/indeling/d [...]
Zaterdag 19-10-2013 10:04:14

Ingrid Evers (Maastricht): Fijn dat u er uit bent. Voor de goede orde vermeld ik nog dat de 'zusters van Liefde' identiek zijn met de (Liefde)zusters van de H. Carolus Borromeus, c.q. de zusters Onder de Bogen.

Tal van negentiende-eeuwse religieuze congregaties zijn in de loop van de laatste 170 jaar van naam veranderd, of werden beter bekend onder hun bijnaam/bijnamen. Dat geldt ook voor de zusters Onder de Bogen (= bijnaam), zie hieronder:

'Liefdezusters van de H. Carolus Borromeus. Stichters: deken Van Baer* van de parochie St.-Servaas* en moeder Elisabeth Gruyters*. Naar hun moederhuis tegen de steunbogen van de St.-Servaaskerk (Sint Servaasklooster nr.14), algemeen bekend als 'zusters Onder de Bogen'. Doel: ziekenverpleging, onderwijs, zorg voor wezen. Omwille van het verkrijgen van koninklijke goedkeuring werd het onderwijs geven oorspr. beperkt tot het onderwijzen van arme kinderen in vrouwelijke handwerken. Het KB van 28 november 1838 keurde de statuten goed van de "Vereniging van Ziekenzusters" van Elisabeth Gruyters. Aanvankelijk stond het Rijk overeenkomstig de dan geldende Napoleontische Code pénal (= Wetboek van Strafrecht) niet meer dan maximaal 25 leden toe, die minimaal twintig jaar oud moesten zijn en onopvallende kleding zouden dragen. Het verkrijgen van onroerend goed was niet toegestaan. De oorspr. patroon, de h Vincentius à Paulo vervingen de zusters door de h Carolus Borromeus, toen Rome voor het verkrijgen van de pauselijke goedkeuring aansluiting bij de oorspr. Franse congregatie van Vincentius eiste, als men hem als patroon handhaafde (1856). Herzieningen van de regel vonden plaats in 1897 (pauselijk goedgekeurd 1914), 1918 (pauselijk goedgekeurd 1930) en 1982.'
Citaat met toestemming van de auteurs overgenomen uit: P.J.H. Ubachs en I.M.H. Evers, Historische Encyclopedie Maastricht, Zutphen 2005, 704 pp.
Dinsdag 24-9-2013 12:20:39

W.Prinsze (Bennekom): 24-9-2013
Van Erik Schmitz van het Stadsarchief Amsterdam inmiddels een reactie verkregen. Deze constateert o.a.dat de kleding en haardracht van de twee jonge vrouwen overeenkomt met die welke in de jaren dertig en veertig gewoon was. Gelet op de samenstelling van het gezelschap denkt hij eerder aan een verpleeginstelling voor bejaarden dan aan een ziekenhuis. Voorts zie hij dat er iets feestelijks aan de hand is. Hij ziet vlaggetjes in de bloempotten en bloemencorsages bij de verpleegden. Hij relateert dit aan de moegelijke viering van het 75-jarig bestaan van Bejaarden/verpleeghuis Sint Jacob aan de Plantage Middenlaan 52 in Amsterdam. Dat was in 1941! Nu is de patiënte van wie de opname afkomstig is inderdaad van 1939 tot het eind van haar leven in 1952 aldaar verpleegd. Bij nadere beschouwing van haar uiterlijk, vergeleken met diverse andere foto's uit die periode,blijkt dat de overeenkomst groot is. Mijn eerdere gedachte dat de foto in het OLV Gasthuis werd genomen, dit op grond van de andere aanwijzingen verlaat ik hierbij. Het zeer oude model van de rolbedden en de grote hoorn van de koffergrammofoon rechts achter, naast de kwaliteit van de foto, deden me vermoeden dat de datering veel vroeger moest zijn en brachten me op een dwaalspoor.
De religieuze zusters moeten de Zusters van liefde voor de verzorging zijn die aldaar werkzaam waren. Er zijn overeenkomstige foto's te vinden van Sint Jacob uit ca. 1930 met identieke nonnen, gepubliceerd in het boek van C.Th.Bakker en L.de Goei: Een bron van zorg en goede werken, Amsterdam 2002.
Dinsdag 24-9-2013 11:17:15

Ingrid Evers (Maastricht): De gegevens die ik in mijn eerste posting plaatste, gaan terug op aantekeningen die ik enkele jaren geleden maakte in verband met een onderzoek naar de opleiding van dr. Lambert van Kleef, de chirurg die in 1883 als eerste in Nederland maag(pylorie)resecties uitvoerde en zijn patiënten ook nog in leven wist te houden. Zelfs in Parijs deden ze hem dat niet na.

Van Kleef komt niet voor in het artikel van Rogier, maar ik heb indertijd wel wat aantekeningen genoteerd in verband met de rol van de zusters Onder de Bogen bij het OLV-ziekenhuis. Ik denk dat u er goed aan zou doen er Rogier op na te slaan om te bezien of de zusters Onder de Bogen ook op andere plaatsen in Amsterdam hebben gewerkt, bijvoorbeeld in het Begijnhof. Het boek is in Maastricht niet aanwezig in de Stadsbibliotheek en ik kan het pas half oktober weer inzien op mijn A'damse pied-à-terre.
Zondag 22-9-2013 01:44:53

W.Prinsze (Bennekom): De patiënte is haar leven lang onder medische behandeling/verzorginggeweest bij diverse instellingen zoals het Begijnhof, Binnengasthuis en ook het OLV Gasthuis aan de Oosterparkstraat.
Een ansicht uit het OLV Gasthuis vlg. poststempel van 1910 is een een bewijsstuk. Als vrome RK vrouw gaf ze uiteraard de voorkeur aan een RK ziekenhuis. De info van Ingrid m.b.t. de religieuzen is interessant. Deze draagt bij aan een datering na 1898. Het is nu wel duidelijk dat het inderdaad het OLV Gasthuis betreft. Vermoedelijk is ze daar meerdere malen opgenomen geweest. We zullen de Beeldbank van Amsterdam nog eens doorspitten. Hartelijk dank voor de informatie. W.Prinsze
Zaterdag 21-9-2013 23:00:42

Ingrid Evers (Maastricht): Ik zie drie religieuzen tussen de patiënten, allen met de toenmalige kap van de congregatie van Zusters van de H. Carolus Borromeus (moederhuis te Maastricht), plaatselijk beter bekend als de zusters Onder de Bogen, naar de straat waaraan hun klooster gevestigd is.

De zusters Onder de Bogen waren de eerste professionele verpleegsters aan het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis te Amsterdam. Dat ziekenhuis is gebouwd vanaf 1898 op initiatief van een aantal RK dames uit de gegoede stand, waaronder ene Delphine Povel. Zij hielden zich al enkele decennia bezig met een Dames-Hulpcommité ten behoeve van een door haar opgerichte 'R.K. Ziekenverpleging', aanvankelijk meer een verpleging aan huis, dan gebonden aan een eigen pand.

Reeds in 1878 werden de eerste contacten gelegd om in Amsterdam tot een vestiging van zusters Onder de Bogen te komen. Door het tekort aan geprofeste religieuzen en de grote vraag uit het gehele land heeft het enige tijd geduurd voordat deze religieuze congregatie ook daadwerkelijk in Amsterdam aan de gang ging.

Zie: L.J. Rogier, 'Tachtig jaar katholieke ziekenverpleging te Amsterdam...', in: Aspecten van caritas en geneeskunde, Gedenkschrift bij het zestigjarig bestaan van het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis te Amsterdam, Amsterdam 1958, 330 blz., meer speciaal 9-156.
Zaterdag 21-9-2013 12:55:20

Om een reactie te plaatsen kunt u onderstaand formulier gebruiken. Velden met een * zijn verplicht.